Eğer bir insanın başına
'elektroensephalograf (ezberlemeniz gerekmez!) adını taşıyan bir cihaz
bağlarsanız, o insanın yaydığı beyin dalgalarını kaydedebilirsiniz.
Uyanık ve hareketsiz durumdaki bir insanın beyni, saniyede 10 kez
salınım yapan 'alfa' dalgaları yayar. Hareketli bir insanın beyni ise,
salınımı iki kez fazla olan 'beta' dalgaları yayar.
Uyku sırasında ise beyin, salınımları çok daha az olan iki tür
dalgayı, 'teta' ve 'delta' dalgalarını yayar. 'Teta' dalgalarının
salınımı saniyede 3.5 ila 7 arasında olup, 'delta' dalgalarınınki
saniyede 3.5'tan azdır.
İnsanın uykusu derinleştikçe,beyin dalgaları da yavaşlar.İnsanda en
derin ve uyandırılmasının en zor olduğu uyku zamanında, beyin artık
'delta' dalgaları yaymaya başlamıştır.
Şimdi geldik işin en ilginç yönüne. İnsan gece uykudayken çeşitli
zamanlarda beklenmeyen
şeyler oluşur. İngilizce'deki 'Hızlı Göz Hareketleri' kelimelerinin baş
harflerinden alınarak 'REM' uykusu da denilen ve insanların çoğunluğunda
bir gecede 3-5 kez görülen bu safhada, beyin dalgaları uyanık bir
insanınki kadar hızlanır.
Bir insanı veya bir köpeği REM uykuları sırasında seyrederseniz,
gözlerinin öne ve arkaya hızla titrediğini görürsünüz. REM uykusu
safhasında köpeklerin çoğunda, insanların ise bir kısmında, kollarda,
bacaklarda ve yüz kaslarında seğirmeler de görülebilir.
Rüya REM uykusu safhasında olur. Bu safhadaki bir insanı uyandırırsanız,
rüyasını çok canlı olarak hatırlar ve anlatabilir. REM safhası
dışındaki uykularda insanlar genellikle rüya görmezler.
Geceleri iyi bir uyku çekebilmek için, hem REM, hem de bunun dışındaki
safhaların birlikte yaşanması gereklidir. REM kısmı uyku süresinin yüzde
25 kadarını kapsamalıdır. Normal uykudaki bir REM veya rüya bölümü 5
ila 30 dakika sürer.
Uyku ilaçları daha çabuk ve derin uyumanızı sağlayabilirler ama
uykunuzun ve özellikle de REM kısmının kalitesini değiştirirler. Uykudan
önce alınan alkol de beynin dalga yayma sistemini ve düzenini etkiler.
Düzenli bir uyku için insan her zaman aynı saatte yatmalı, hafta sonları
da dahil aynı saatte uyanmalıdır.
Salı Şub. 02, 2010 11:57 am