ŞEHİRLER İSİMLERİNİ NERDEN ALMIŞ

Her ilimizin farklı bir hikayesi var.Bu şehirlerin isimleri nereden
gelmiş?? Beraber öğrenelim
Grup Hepsi Fan Club - şehirlerimiz
isimlerini nerden almış

Antalya
MÖ II:ci yüzyılda Bergama
kralı ATTalos II tarafından kuruldu. Şehir önceleri ismini kurucusundan
aldı ve Attaleia adıyla anıldı. Daha sonra bu isim Adalia, Antalia ve en
son Antalya şekline dönüştü.

Ankara
İslam kaynaklarında
Ankara’nın adı Enguru olarak geçer. Kimilerine göre Ankara sözü Farsça
“Üzüm” anlamına gelen Engür’den, ya da Yunanca’da Koruk anlamına gelen
“Aguirada’dan türemiştir. Bazılarına Hint-Avrupa dillerindeki “Eğmek”
anlamına gelen Ank ya da Sankskritçe de; “Kıvruntı”, anlamına gelen
ankaba’dan veya Latince’den çengel anlamına gelen uncus’dan türediği
ileri sürülmektedir. Frig dilinde Ank “engebeli, karışık arazi anlamına
gelir.” Şehrin diğer isimleri; Ankyra, Ankura, Ankuria, Angur, Engürlü,
Engürüye, Angare, Angera, Ancora ve son olarak Ankara şeklini almıştır.

Antakya
MÖ
300 yıllarında Makedonya Kralı Seleukoz bu yörede Antakya’yı kurdu ve
şehre babasının ismi olan Antiokhia adını verdi. Zamanla büyüyen kent,
başkent halini aldı.


Afyonkarahisar
Afyon türklerinde sık
sık “hisor” sözcüğü geçer. “hisarın bedenleri çevirin gidenleri” Bu
hisar sözcüğünün Afyon türklerinde sık sık yinelenmesi nedensiz
değildir. Eski adı Akroenos olan şehri Selçuklular uzun süren bir
kuşatmadan sonra ele geçirdiler. “Hisar” kuşatma anlamına gelir.
Acılarla elde edilen yere “Karahisar” dediler ve orada, kara taşlardan
bir kale kurdular. Onaltıncı yüzyılda bölgede afyon yetiştirilmeye
başlayınca, Karahisar’ın başına bir de Afyon eklendi ve şehir
“Afyonkarahisar”adını aldı.

Adapazarı Bu ilimize Adapazarlılar
kısaca Ada der. Çünkü Sakarya ve Çark suyu arasında yer alan şehir,
tıpkı bir adayı andırır. “Pazar sözüne gelince: Burası onyedinci
yüzyılda yörenin Pazar yeriydi. İşte Adapazarı bu iki sözcüğün “ada” ve
“pazar” sözcüklerinin birleşmesinden oluştu. Adapazarı, Sakarya ilimizin
merkezidir.

Uşak
Çocuk veya genç adının halk dilinden
söylenişidir. Bazı rivayetlere göre ise uşak (ayınla söylenişi) aşık
kelimesinden geldiği söylenmiştir.

Urfa
Eski adı “Orhoe veya
Orhai”dir. Daha sonra Araplar tarafından “R”ya çevrilmiştir.

Tekirdağ
Adını,
kıyı boyunca uzanan Tekirdağlarından almıştır.

Van

Van’ı
Asur kraliçesi Semiramis kurdu. Bundan dolayı şehre “Şahmirankent” adı
verildi. Daha sonra Persler döneminde buraya Van adında bir vali geldi
ve şehri bayındır hale getirdiğinden şehre onun adı verildi.
Tokat
Eski
adı “komana Pontika”idi. Tokat adının Pontika adının halk arasında
değişmiş şeklidir.

Trabzon
“Trapezus” sözcüğünden gelir.
Anlamı dörtköşe’dir.

Tunceli
Burada bazı maden yataklarının
bulunmasından dolayı şehre Tunceli adı verilmiştir. Yani tunç ülkesi
demektir.

Sakarya
Adını sınırları içinden geçen Sakarya
nehrinden alır.

Samsun
Eski adı “Amisos”dur. Samsun ismi bu
kelimenin halk arasından değiştirilmişidir.

Sivas
Adının
nereden geldiği konusunda her hangi bir kayda rastlanmamıştır.

Siirt
Rivayete
göre Sert kelimesinin bozulmuş şeklidir.

Rize
Kafkas kökenli
bir kelime olduğu sanılmaktadır.

Ordu
Eski adı “Kotyora”dır.
Halk tarafından bu isim değişikliğe uğramıştır.

Niğde
İlkçağda
bölgede Nagdoslular adlı bir kavim yaşadığından bu şehre isimlerini
vermişler. Arap kaynakları şehre “Nekide veya Nikde” demişlerdir. Halk
ise şehre Niğde adını vermiştir.

Nevşehir
On sekizinci yüzyıla
kadar şehir bir köydü ve adı “Muşkara” idi. Daha sonra Nevşehirli Damat
İbrahim Paşa köyünü geliştirdi ve yeni şehir anlamında Nevşehir adını
verdi.

Malatya
Hititler döneminde buranın adı “Meliddu”dur.
Halk tarafından Malatya olarak değiştirilmiştir.

Manisa
Yunanca
Magnesya’dan gelmiştir. Türkler burayı alınca Manisa olarak şehrin
ismini değiştirdiler.

Mardin
Mardin adı Süryanice’de Marde’den
geldiği rivayet edilir. Romalılar “Maride” Araplar ise “Mardin” adını
vermişlerdir.

Muğla
Eski adı “Mobolla”dır. Türkler buraya daha
sonra Muğla demişlerdir.

Muş
Bir rivayete göre Süryanice’deki
suyu bol anlamına gelen Muşa’dan diğer bir rivayete göre ise Şehrin
kurucusu “Muşet”den gelmiştir.

Karaman
İlk ismi Laranda’dır.
Selçuklu ve Osmanlılarda ki ismi Larende idi. Karamanoğullarının
başkenti olduğundan buraya daha sonra Karaman adı verildi.

Kahramanmaraş
Asıl
adı Markasi’dir. Halk dilinde Maraş olarak değişmiştir. Kurtuluş
savaşında Fransızlara karşı şehirlerini kahramanca savunduklarından
Meclis tarafından 11 Şubat 1922′de “Kahraman” ünvanı verildi.

Kars
MÖ:
130-127 yılında buraya yerleşen Karsak oymağından dolayı şehre Kars adı
verilmiştir. Kars kelimesinin anlamı ise deve ya da koyun yününden
yapılan elbise veya şal kuşağı anlamına gelir.

Kastamonu
Şehrin
eski adı “Tumana”dır. Buraya daha sonra Gas-Gas isimli bir kavim
yerleşmiştir. İşte Kastamonu Gas ve Tuman’ın birleşmesinden meydana
gelmiştir.

Kayseri
Romalılar Mazaka adlı şehiri alınca buraya
Kaysarea adını verdiler. Yani İmparator şehri anlamına gelir. Daha sonra
Kayseri olarak halk arasında yayılmıştır.

Kırşehir
Kır ve
Şehir kelimesinin birleşmesinden oluşmuştur.

Kocaeli
Orhan
gazi döneminde bu bölgeyi feth eden Akçakoca isimli komutandan dolayı
buraya Kocaeli denildi.

Konya
İsa’dan önce 47-50 ve 53
yıllarında hristiyan azizlerinden St. Paul burayı ziyaret etti ve şehir
önemli bir dinsel merkez olarak gelişti. Bu nedenle hristiyanlar ona,
“İsa’nın tasviri” anlamına gelen “ikonyum” adını verdiler. Abbasiler
burayı alınca “Kuniye”ye çevirdiler. Türkler bu ismi Konya olarak
değiştirdi.

Kütahya
Frigler buraya “Katyasiyum veya Katiation”
adını vermişlerdir. Daha sonra yöre halkı buraya Kütahya demiştir.

İstanbul
MÖ.
658 yılında Megara kralı Byzas tarafından kurulduğundan bu şehre
kurucusundan dolayı Bizantion adı verilmiştir. Roma imparatoru Marcus
Avrelius döneminde imparatorun manevi babasının adıyla “Antion” olarak
anıldı. Bizans İmparatoru Konstantin bu şehri yeniden kurunca buraya
kendi adını verdi. Şehre “Konstantin veya Konstanpolis” adı verildi.
Araplar “Kostantiniye” Romalılar “Konstantinopolis” demişlerdir. Daha
sonra bu ismin kısaltılmış şekli olan “Stin-polis” deyimi kullanıldı.
İşte İstanbul bu “Stin-Polis” şehrinden türetildi. Türkler burayı alınca
Müslüman şehir anlamında “İslambol” adını verdiler. Fakat daha sonra
İstanbul olarak değiştirildi.

İzmir
Şehrin asıl adı
“Smyrna”dır. İzmir kelimesi Smyrna’nın halk arasındaki kullanış
şeklidir. Homeros destanlarında bu kent ismini Kıbrıs Kralı Kinyras’ın
kızı Smyra’dan alır ve tanrıça Artemis İzmirli’dir. Kimi kaynaklara göre
de, İzmir şehrini ilk kuran Hititler değil, Amazonlar’dır. (Hititler de
buraya Navlühun adını vermişlerdir.)

Gaziantep
Şehrin eski
adı Ayıntab’dır. Kelime anlamı, pınarın gözü demektir. Halk bunu Antep
olarak değiştirmiştir. Halk Kurtuluş Savaşında Fransızlara karşı
başarılı bir savaş verince 6 Şubat 1921′de çıkartılan bir yasayla Gazi
ünvanı verildi.

Gümüşhane
Burada daha önceleri gümüş madenleri
olduğundan, bu şehre Gümüşhane denilmiştir.

Edirne
Romalılar
döneminde İmparator Hadrianus tarafından kurulduğu için şehir
“Hadrianopolis” adını alır. Hadrianus’un şehri anlamına gelen bu sözcuk,
sonradan değişimlere uğrayarak Edirne halini aldı.

Elazığ
Erzincan
ovasından adını alır. Ezirgan diye halk tarafından söylenir. Buranın
eski adı Eriza’dır.

Erzurum
Ardı Rum kelimesinden gelir. Yani
Rum toprağı demektir. Diğer bir rivayete göre de Selçuklular buraya
Erzen-Rum demişlerdir. Erzen darı demektir. Şehir o zamanlar bir tahıl
ambarı olarak kullanılmıştır.

Eskişehir
Eski adı Doylaion’dur.
1080 yılında Türkler burayı ele geçirdi. 1175 yılında burasını Bizans
geri aldı. Kılıçarslan bu şehri daha sonra geri alınca, ona “Bizim eski
Şehrimiz” anlamına gelen Eski Şehir adını verdi.

Diyarbakır
Bakır
ülkesi anlamına gelmektedir. Bu ismin kaynağı Diyar-ı Bekir’dir.
Bekir’in memleketi anlamına gelir. Bunun nedeni de Bekir b. Va’il adlı
Arap göçebe boyunun buraya yerleşmiş olmasından kaynaklanır.
Diyarbakır’ın eski adı Amid veya Amed’dir. Gelen veya bizim anlamına
gelir. Dede Korkut kitabında Amid’e Hamid de denilmiştir.

Denizli
Deniz-ili
kelimelerinin birleşmesinden oluşmuştur. İl eski Türkçe’de ülke,
memleket anlamına gelir. Yeni deniz memleketi denilir. Bir diğer
rivayete göre de kelimenin aslı domuz-ili’dir. Bu da bölgede domuz
çokluğundan kaynaklanmaktadır.

Çanakkale
Marmara ve Ege
denizlerini birleştiren Boğaz’daki şehir ve kasabaların en büyüğü ve il
merkezidir. Boğazın doğu kıyısında ve en dar yerinde kurulmuştur. Burada
denizin şekli tıpkı bir çanağı andırır. Bugünkü ismini buradan alır.

Çankırı
İlkçağda
“Gangra” kalesinin eteğinde kuruldu. İsmini Gangra kalesinden alan
Çankırı’ya yakın zamana kadar Çangırı ve Çenğiri deniliyordu.

Çorum
Rivayete
göre Çoğurum kelimesinden türetilmiştir. Bu da bölgede zamanında
Rumların çoğunluğu oluşturmasından kaynaklanmaktadır.

Bursa
Eski
çağlardaki Bitinya bölgesinin başkentidir. Buraya kurucusu Bitinya
kralı Prusias’ın adı verildi. (MÖ:IIyüzyıl)

Burdur
Eski adı
Askaniya’dır. İsmini yanında kurulmuş olduğu Burdur gölünden alır.

Bolu
Önceleri
Bithynion Romalılar döneminde ise Claudiopolis adı verildi. Türkler
burayı alınca Claudiopolis sözcüğünü kısaltıp sadece polis dediler. Daha
sonra bu da halk dilinde değişeret Bolu oldu.

Bitlis
Kimi
tarihçilere göre, “Bageş” ya da “Pagiş” sözcüklerinden türemiştir.
Kimilerine göre de Büyük İskender’in komutanı “Lis” ya da “Badlis”
burada bir kale kurmuş. Bitlis sözcüğü bu komutanın isminden
kaynaklanıyormuş.

Bingöl
Burada bulunan bir çok gölden dolayı
bu isim kendisine verilmiştir.

Bilecik
Bizanslılar döneminde
burada Bilekoma adlı bir kale vardı. Osman bey burayı alınca bu adı
Bilecik olarak değiştirdi.

Bayburt
Eldeki kaynaklara göre
kasabanın ortaçağdaki adı “Paypert” ya da “Pepert” idi. Bayburt adı
buradan gelmektedir.

Balıkesir
Şehrin adının eski hisar
anlamına gelen Qaleokastio’dan türediği sanılmaktadır. Halk arasında
dolaşan bir söylentiye göre de balı çok anlamına gelir. Çünkü Kesir
Arapça’da çok anlımana gelmektedir.

Ağrı
İsmi sınırları
içindeki “Ararat” dağından alır. Çok eski çağlarda yeryüzü korkunç bir
su baskınına uğradı.(Nuh Tufanı) Nuh peygamber bütün canlılardan bir
çifti alarak bir gemiye bindirdi. Gemi Cudi (İslam kaynaklarına göre)
(Hristiyan kaynaklarına göre de Ararat-Ağrı) dağına kondu. Ararat, önce
aran sonra da Ağrı adını aldı.

Aksaray
Selçuklu Sultanı
İzzettin Kılıçarslan, şehirde cami, medrese, kümbetler ve büyük ve beyaz
bir saray yaptırdı. Şehir “Aksaray” adını işte bu beyaz saraydan aldı.

Amasya
Amasya
şehrini tarihçi Strabon’a göre Amazon kralı Amasis kurdu ve ona Amasis
kenti anlamına gelen “amesesia” ismini verdi.

Aydın
İlk olarak
Argoslar tarafından kuruldu. Anadolu beylerinde Aydınoğlu Mehmet
bey’den aldı. Aydın, Mehmet beyin babasının ismidir.

Artvin
İskitler
tarafından kuruldu. Artvin sözü iskitçe’dir.