Stres faktörünün kalp sağlığı üzerindeki olumsuz etkileri, klinik araştırmalarla kesin olarak gözlemlenmiş durumda. Düzenli egzersiz, özellikle de yürüyüş, çeşitli hobiler, düzenli uyku ve iyi beslenme, stresle başa çıkma konusunda önem taşıyor. Mutlaka egzersiz yapmak, 30-40 dakikalık yürüyüşler insanın stresini dağıtması açısından ve fiziksel açıdan önemli. Anadolu Sağlık Merkezi Kardiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Ertan Ökmen, en az bunlar kadar önemli bir diğer unsurun, iyi arkadaşlık ve akrabalık ilişkileri olduğunu dile getiriyor. İnsanlar yalnız oldukları zaman stres katsayıları yükseliyor; ancak dostlar ve akrabalar ile güzel şeyler paylaşıldığında stres düşüyor.
Stresin sağlık, özellikle de kalp sağlığı üzerindeki olumsuz etkileri uzun bir dönemden bu yana biliniyor. Klinik araştırmalar, kalp hastalıkları, damar tıkanıklıkları, inme gibi rahatsızlıklarla daha sık karşılaştıkları yönündeki teorileri destekliyor. Stres kat sayısı yüksek olan kişiler, daha sık kalp hastalığına yakalanıyor.
Anadolu Sağlık Merkezi Kardiyoloji Uzmanı Doç Dr. Ertan Ökmen, kurumun ABD’nin önde gelen sağlık merkezlerinden Johns Hopkins Medicine ile yaptığı stratejik ortaklığın sinerijisini kullanarak bu konudaki en son araştırmaları yakından takip ettiğini belirtti. Ökmen, konu ile ilgili olarak şu bilgileri verdi:
“İngiltere’de yapılan bir çalışma strese eşlik eden davranışsal bazı özelliklerin ve alışkanlıkların da kalp hastalıklarına yol açtığını gösteriyor. Söz konusu çalışma, 37-64 yaşları arasında toplam 6576 kişi üzerinde yapıldı. Önce bu kişilerin stres durumlarını ölçen bir test yapıldı, testin sonucuna göre stres olanlarla stres olmayanlar ayrıldı ve 7 yıl boyunca takip edildi. 7 yıl sonunda stres faktörü yüksek kişiler arasından anjiyo olan, stent takılan, kalp ameliyatı geçirenler oldu. 7 yıl içinde toplam 723 olay gerçekleşti.
Bu çalışma, stresin tek başına kalp rahatsızlıklarında önemli ve bağımsız bir faktör olarak rol oynadığını gösterdiği gibi, bunun yanı sıra stresli bireylerin sigara içme, egzersiz yapmama, alkol tüketimi gibi davranışsal özelliklerinin de kalp hastalığı ortaya çıkmasında önemli katkıda bulunduğu saptandı. Stres ile birlikte maalesef kötü alışkanlıklar da sıklıkla beraberler ve bir araya geldiklerinde ciddi problemlere yol açabiliyorlar.
İyi Dostluk ve Akrabalık İlişkileri Stresin Düşürülmesinde Önem Taşıyor
Doç. Dr. Ökmen stresle başa çıkmak için önerilerini ise şöyle sıralıyor: “Bunlardan bir tanesi iyi arkadaşlıklar edinmek. İnsanlar yalnız oldukları zaman stres katsayıları yükseliyor. Kişinin stresli olduğu anlarda yakın çevresinden destek alması önem taşıyor. Biriyle bir şeyler paylaşırsanız, ortak bir şeyler yaşarsanız stresiniz daha düşük oluyor. Bu kişiler aile bireyleri, yakın dostlar olabilir. İş arkadaşlarınızla iyi ilişkiler de önem taşıyor. Uzaktaki dostlarınızla İnternet ya da mektup yoluyla haberleşmek, iyi bir iletişimde olmak da fayda sağlıyor.”
Ökmen, sözlerini şöyle sürdürdü: “Bunun dışında mutlaka egzersiz yapmak, 30-40 dakikalık yürüyüşler insanın stresini dağıtması açısından ve fiziksel açıdan önem taşıyor. Aynı şekilde, düzenli ve kaliteli bir uyku da önemli. İnsanların stresle başa çıkabilmeleri için mutlaka uyku problemlerini çözmeleri gerekiyor. Öte yandan beslenme de önem taşıyor. Kişiler sağlıklı yiyecekler yedikleri zaman insanlar daha mutlu, daha az stresli oluyorlar.”
Hobi Sahibi Olun, Aracınızda Trafik Stresine Karşı Komik CD’ler Bulundurun
ASM Kardiyoloji Uzmanı Doç Dr. Ökmen, sürücülerin özellikle yoğun trafikte hoşlandıkları tarzda müzik CD’ leri, roman hikaye CD’ leri ya da komedi içerikli CD’ler dinleyerek trafik stresini aşabilecekleri görüşünde.
Günün yorgunluğunu ve stresini dağıtmak için hobi sahibi olmak, dikkati dağıtan uğraşlar edinmek de önem taşıyor. Hem evde hem de aracınızda güzel bir müzik arşivine sahip olmak da etkili bir yöntem oluşturuyor. Özellikle bir iyi bir müzik zevkine sahip olmak için çaba harcamak ve kulağı tırmalamayan, keyifli, sakin tarzda müzik dinlemeye özen göstermek stresle başa çıkmada birebir etkili.
Stres Kalbi Nasıl Etkiliyor?
Yapılan son çalışmalar, stresin kalp rahatsızlıklarına nasıl yol açtığı da gözler önüne seriyor.
Stres anında salgılanan hormonlar, tüm kaslarda kasılma, damarlarda büzülme gibi durumlara yol açıyor. Adrenalin, stres hormonu olarak da isimlendirilen kortizon gibi hormonlar stres anında salgılanıyor. Strese kalbiniz anında cevap veriyor; daha hızlı atıyor, çarpıntı oluşuyor. Hormonların etkisi ile kan basıncı yükseliyor, damarlar büzülüyor. Kronik stres, vücudun sürekli o hormonlarla mücadele etmesi, o hormonlara cevap vermesi anlamına geliyor.